Onderwerpen:
 

Plantenwaterzuivering

Warmtewand

Vegetatiedak

Zwakstroom circuit!

Regenwater installatie

Tips voor kopers van een zonneboiler

Hotfill-wasmachine

Sluipverbruik

Vloerbedekking

Duurzaam isoleren


Werken aan het milieu

Een beetje tech-
nisch onderlegen en hart voor het milieu? In deze rubriek bied ik, als U aan deze kwalificaties voldoet,  een aantal interessante beschrijvingen van alternatieve technieken die rekening houden met het milieu. Van tips om zuiniger met water om te springen of zelf het huishoudelijk afvalwater te zuiveren tot het aanleggen van een warmtepomp. Echt moeilijk is het allemaal niet. Ik  laat U echter niet in de kou staan mocht U er toch niet helemaal uitkomen. Daarom staan er bij elk onderwerp ook nuttige adressen en boeken om U verder te helpen.


 



 

  Installatie voor twaalf Volt

Ook als er in huis 'gewoon' 220 Volt is, blijkt het aardig om daarnaast een beperkte installatie voor twaalf Volt aan te leggen. Kleine lampjes kunnen heel goed op deze lage spanning branden. Met zo'n installatie, die uitbreidbaar is met een accu, is er altijd licht in huis, zelfs als de netspanning wegvalt en de hele omgeving in het donker zit. Later is als acculadader een zonnepaneel of windmolen aan te sluiten. Elke electra-kunstenaar kan met deze installatie zijn/haar lol op!

Stap 1

Allereerst hebben we een transformator nodig. De spanning van een beltransformator is ongevaarlijk en kortsluiting is niet zo'n ramp. Een beltransformator heeft als nadeel dat het een beperkt vermogen heeft. Bovendien is de spanning erg afhankelijk van het aantal aangesloten lampjes. Hoe meer lampjes, hoe flauwer alles gaat branden. Sterkere transformators zijn moeilijker te krijgen en vrij duur. Bovendien moet je er dan een kastje omheen bouwen en de zaak beveiligen. Toch bestaan hiervoor ideale dingen die vaak met het vuilnis meegaan. Transformators voor elektrische dekens zijn zeer geschikt. 

Stap 2

Zo'n oude transformator, zoals een Inventum, is makkelijk te vinden op een rommelmarkt. Een kunststof kast zit er vaak al omheen. En er is dubbele isolatie. De af te geven spanning is 9,5 - 13,5 en 16 Volt. Verder staat aangegeven 50 Watt en is de kant voor lage spanning beveiligd met een zekering van 2,5 Ampère. In de eerste stand, die geldt voor 9,5 Volt, branden 12 Volts lampjes al goed. Ze zullen niet snel doorbranden. Een bromfietsachterlichtje van 12 Volt - 3 Watt is goed te gebruiken. Een kerstboomlampje van 14 Volt - 3 Watt doet het ook. De geleverde spanning is enigszins afhankelijk van het aantal en het vermogen van de lampjes. Bij de stand 13,5 Volt zullen de lampjes eerder doorbranden.

Stap 3

Nu is het aardig om eens te kijken of we op deze manier in huis lampjes kunnen gaan aansluiten. Bijvoorbeeld op de gang en overloop. Opvallend is hoeveel licht je krijgt bij zo'n klein vermogen. Er zijn zelfs lampjes voor 1 Watt voor deze lage spanning. Bij 220 Volt zijn lampjes van 3 Watt nauwelijks te krijgen en is 5 Watt zo'n beetje het minimum. Ook grotere lampen zijn op de transformator aan te sluiten, zoals een auto-remlamp van 20 Watt (bijna 2 Ampère) of een caravan-tl van 13 Watt. Bovendien zijn halogeenlampen veelal voor 12 Volt. Zo langzamerhand wordt dan zo'n transformator te klein. 

Stap 4

De oplossing is in dit geval een accu erbij nemen en overgaan van wisselspanning naar gelijkspanning. De accu hoeft geen nieuwe te zijn. Het mag er eentje zijn die pas afgedankt is uit een auto. Een hoge startstroom is immers niet meer nodig. Wel even in de gaten houden of de accu de spanning van 12 Volt goed vasthoudt. Laat de spanning bij het laden hoogstens 13,5 tot 14 Volt worden. Als acculader is dezelfde dekentransformator te gebruiken. Als extra is hiervoor een gelijkrichtblokje nodig. Voor een stroom van 8 Ampère kost zo'n blokje ongeveer een rijksdaalder. Benut de stand 13,5 Volt om de transformator genoeg te laten doen. De zekering van 2,5 Ampère kan vervangen worden door eentje van 4 Ampère als deze lader op een koele plek staat. Een prima acculader is zo gemaakt.

Stap 5

Nu is ineens voor een korte tijd een veel hogere stroom te leveren. Een goed geladen accu zou 100 Ampère kortstondig kunnen geven. Dit kan brand geven. Zorg dus voor een zekering direct bij de accu, van bijvoorbeeld 10 Ampère. De installatie die eerst alleen via een transformator werkte, doet het nu via de accu. Ook als de acculader of netspanning weg is. Zorg voor de grotere lampen voor een degelijke installatie. Goede verbindingsdozen, goede schakelaars en voldoende dik snoer. Een spanningsverlies van een paar Volt in de leidingen is bij netspanning nauwelijks merkbaar, maar telt bij deze lage spanning extra. Bovendien is het goed zichtbaar. Voor de kleine lampjes is schelledraad bruikbaar. De acculader zou eigenlijk automatisch moeten zijn. Als de accu vol wordt, laadt dan minder. Houdt de spanning in de gaten en doe zo nu en dan de lader uit. De lader is later altijd nog uit te breiden met een eenvoudige automatische regelaar.