VOORWOORD
Het idee om veganistisch te gaan leven is bij mij ontstaan in 1983.
Louter en alleen van plantaardig voedsel leven vond ik een bevrijdende
gedachte. Voor de productie van dierlijk voedsel is het nodig dieren in
hun vrijheid te belemmeren en ik besloot om daar niet langer aan mee te
doen. De vrijheidsdrang van dieren negeren en me tegelijkertijd inzetten
voor een vrije mensenwereld kon ik niet met elkaar rijmen. Ik noem mezelf
anarchistisch; ik streef naar een wereld waarin dwang en geweld afwezig
zijn. Ik wil dat daarvoor in de plaats komt dat mensen met elkaar iets
moois gaan maken van de aarde. Zonder openheid, gevoeligheid, en 'klein'
zijn [Wiersma, Rymke 1989] [Reinboud,
Weia 1989] lukt dat volgens mij niet. Ik kan me niet voorstellen dat
het soort fijnzinnigheid dat nodig is voor een vrije mensenwereld, naar
dieren plotseling op kan houden te bestaan. Veganisme is de lakmoesproef
van mijn anarchisme.
Dat ik aan den lijve ondervond dat gevarieerd veganistisch eten m'n gezondheid ten goede kwam, was mooi meegenomen. Toch ging het de periode voorafgaande aan het schrijven van dit boek niet zo goed met me. Waar was m'n energie gebleven? Hoe kon ik almaar moe en depressief zijn en tegelijkertijd vol enthousiaste plannen zitten? Ik was bezorgd; ik meende dat er iets fundamenteel mis was in m'n lichaam, ik had vast een of andere afschuwelijke ziekte. Ik stapte over m'n aanvankelijke weerzin om naar een huisarts te gaan heen en gaf me over aan een grondig onderzoek. Omdat ik al zo lang veganistisch was, lag het voor de hand om de B12-concentratie van mijn bloed te laten bepalen. Die was erg laag; minder dan 30 picomol per liter (normaalwaarde 125 tot 480 picomol per liter). Er volgde een bloedonderzoek en daaruit bleek dat ik een vorm van bloedarmoede had die typisch is voor B12-tekort. Het leek erop dat hiermee de ziekteverschijnselen verklaard waren. Door simpelweg vitamine B12 in te nemen zou alles weer goed komen.
Mijn hoofd kwam boordevol vragen te zitten: welk medicijn moest ik kiezen,
wat zijn de bijwerkingen en zijn de medicijnen wel veganistisch? Het idee
dat ik misschien m'n hele leven B12 moest blijven slikken stond me tegen.
Was veganisme niet tegennatuurlijk? En waarom was ik ziek geworden terwijl
anderen die al minstens net zo lang veganistisch waren, ogenschijnlijk
nergens last van hadden? Zit B12 nu wel of niet in plantaardig voedsel
en waar heeft het lichaam B12 eigenlijk voor nodig? Ook snapte ik weinig
van het testrapport over mijn eigen bloed. Allemaal vragen waar andere
veganisten mij geen bevredigende antwoorden op konden geven.
In m'n enthousiasme voor veganisme en door wat ik er zoal over had
gelezen was ik altijd van mening geweest dat het wel los zou lopen met
het B12-probleem. B12 zat immers in allerlei zeewieren en in 12 tempeh,
en als dat niet zo was, dan hadden gezonde mensen vast wel het vermogen
om zelf B12 in de darmen aan te maken.
Ik ging op zoek naar informatie. Eerst in veganistische kring, maar
ik was niet tevreden over de hoeveelheid en de kwaliteit van de kennis
die daar aanwezig was. Al snel kwam ik terecht in de medische literatuur.
Enigszins verbijsterd was ik over de hoeveelheid kennis die daar aanwezig
was. Er bleek wel degelijk zeer veel onderzoek naar vitamine B12 te zijn
gedaan. M'n nieuwsgierigheid werd in grote lijnen bevredigd. Helaas was
al die kennis niet gemakkelijk toegankelijk: ze is verspreid over vele
tijdschriften, overwegend Engelstalig, geschreven voor medici en scheikundigen
en zeker niet altijd gericht op de vragen die belangrijk zijn voor veganisten.
Het werd mij duidelijk dat er een boek moest komen dat die kennis toegankelijk
maakt. Een boek voor veganisten.
De reacties uit mijn niet-veganistische omgeving waren niet mis. Een
vitamine gebrek als gevolg van veganistisch eten werkt als olie op het
vuur. Een prachtige aanleiding voor hen om mij aan te sporen m'n 'zeldzame'
eetwijze nu maar opzij te zetten. De miljoenen dieren die jaarlijks worden
afgeslacht worden gemakshalve maar even vergeten, evenals de andere argumenten
die voor veganisme pleiten. Wat volgens mij van belang is, is dat veganisten
toegeven dat B12 een zwak punt van de veganistische voeding is. Met wat
kennis en eenvoudige middelen is het probleem echter volledig de wereld
uit te helpen. Het is in feite niet meer dan een aandachtspunt. Geen enkele
reden om veganisme (en een wereld met vrije mensen en dieren) daarvoor
op te geven. Veel plezier!