De stille revolutie

Zonnepanelen op het dak van mijn huis in de Surinamestraat in Utrecht
Op deze pagina's:

  Elektriciteit uit zonlicht


Zeer korte samenvatting

Verslag van eerste jaar (2000) zonnepanelen op mijn huis (6 stuks) - maart 2002

Evaluatie van tweede jaar (2001) zonnepanelen op mijn huis (10 stuks) - mei 2003

Foto's van de nieuwe aanwinsten: 16 extra panelen en een zonnecollector.
Totaal aantal panelen: 26 - augustus 2004

Overzicht van de maatregelen die ik vooraf heb genomen om elektriciteit te besparen

Algemeen artikel over  maatregelen in huis die je kunt nemen om elektriciteit te besparen

 

   

Evaluatie 1 jaar zonnepanelen op mijn huis

Zes panelen via Solaris en 4 panelen via de gemeente utrecht.
Sinds  29 mei 2000 liggen er zes, en sinds 14 februari 2002 liggen er tien zonnepanelen op de dakkapel aan de voorkant van mijn (huur)huis in Utrecht (zie ook foto vanaf de straat).  De buren hebben 4 panelen, deze liggen aan de achterkant van het huis, daarom staan er op de foto hierboven in totaal 14 panelen. De eerste 6 panelen zijn voor 455 euro per stuk aangeschaft via het subsidieproject Solaris (inclusief omvormers). Dit project was een initiatief van Greenpeace en werd uitgevoerd door Shell, Stork en ING. Per woning konden in Utrecht slechts 2 panelen worden aangeschaft dus om aan 6 panelen te komen heb ik vrienden moeten inschakelen. De overige vier panelen zijn voor 45 euro per stuk aangeschaft via een subsidieregeling van de gemeente Utrecht en energiebedrijf Eneco, toen nog REMU (inclusief omvormers en een opbrengstmeter). Direct hieronder vind je de resultaten van het eerste jaar met 6 panelen. De resultaten van de periode met 10 panelen vind je hier.

Resultaat van het eerste jaar met 6 panelen (juni 2001)
In totaal hebben de eerste 6 panelen tussen mei 2000 en mei 2001  472 kWh elektriciteit geleverd. Dat is 78,6 kWh per paneel. Niet slecht voor een nat jaar terwijl de panelen volgens de leverancier in Nederland gemiddeld 80 kWh per jaar moeten opbrengen. In totaal heb ik met de panelen 73 % van mijn totale elektriciteitsverbruik kunnen opwekken. Het is erg leuk om te zien hoe de hoofdmeter bij zonnig weer achteruit loopt. Van het elektriciteitsbedrijf heb ik in dezelfde periode slechts slechts 174 kWh hoeven afnemen. Deze hoeveelheid wordt voorgesteld door de zwarte lijn in de grafiek.

Van 6 naar 10 panelen (maart 2002)
Uiteraard ben ik pas tevreden als ik alle elektriciteit uit de zon kan halen. Sinds februari 2002 liggen er vier panelen extra op het dak. In totaal nu dus 10 panelen. Zelfs in de maand maart loopt mijn meter nu al terug. Om de opbrengst nog verder op de voeren wil ik volgend jaar experimenteren met reflecterende folie. Bij een proefneming is gebleken dat de opbrengst van een zonnepaneel hiermee met maar liefst 50 % kan worden vergroot. Zodra de resultaten bekend zijn zal ik ze hier melden.. 

Met het oog op de uitbreiding naar 10 panelen was het nodig om vanaf de stoppenkast een aparte groep aan te leggen naar de zolder. De kabels die van de zonnepanelen komen (steeds 1 kabel per 2 of 4  panelen) zijn in het plafond met gewone stekkers op deze nieuwe groep aangesloten.
 
 

Overzicht van de maatregelen die ik heb genomen om elektriciteit te besparen

Voordat ik met zonnepanelen begon was ik reeds op zoek naar manieren om mijn stroomverbruik terug te dringen. Gemiddeld ligt mijn verbruik inmiddels op ongeveer 2  kWh per dag. Zelfs voor een eenpersoonshuishouden is dit vrij weinig.

1. Om te beginnen heb ik alle gloei- en halogeenlampen vervangen door spaarlampen. In de meeste gevallen kwam daar knutselwerk aan te pas (zie foto's).

2. Ook heb ik een koelkast gekocht zonder vriesvak met energielabel A.

3. Mijn wasmachine is voorzien van een zogenaamd voorschakelapparaat. Daardoor wordt het water in de wasmachine niet opgewarmd met elektriciteit maar komt er rechtstreeks heet water van de combiketel in de wasmachnine. Uiteraard gebeurd dit alleen bij de eerste wasgang. Het spoelen gebeurd gewoon met koud water. Dit heet hot-fill wassen. Voor het milieu is hot-fill wassen gunstig omdat  bij het opwekken van stroom vaak meer dan 60 % van de energie verloren gaat. Voor verwarmingsdoeleinden kun je daarom beter rechtstreeks gas gebruiken. Klik hier voor meer informatie over hot-fill wassen.

4. Verder heb ik alle apparaten met sluipverbruik en stand-by verbruik van schakelaars voorzien.
Grofweg kun je op 5 manieren schakelaars aanbrengen of veranderen:

  1. Individuele schakelaars plaatsen. Zoals bijvoorbeeld de (snoer)schakelaars die ik heb geplaatst bij apparaten die zichzelf elektronisch uitschakelen maar ondertussen wel blijven verbruiken, zoals mijn scanner en de zip-drive.
  2. Groepschakelaars plaatsen. Zoals bijvoorbeeld de stekkerblokken met schakelaar die ik heb geplaatst voor mijn hifi-installatie. Een speciaal soort groepschakelaar is er voor m'n ADSL-modem. Speciaal omdat ik deze deel met de buren. Het apparaat verbruikt 7 Watt dus "altijd-aan" was geen optie. Het kost wat metertjes draad maar het modem is nu zo geschakeld dat het modem zowel door hen als door mij apart kan worden aan- en uitgeschakeld. De beide schakelaars staan parallel waardoor ze onafhankelijk van elkaar zijn. "Altijd-aan" is bij apparaten die je deelt met anderen dus niet nodig. Dit geldt in principe ook voor routers (dataverdeelstations).
  3. De voeding van apparaten koppelen. Zoals ik bijvoorbeeld gedaan heb met  de randapparatuur van m'n computer. Deze krijgen pas voeding als de computer aan staat (computer uit = alles uit). Een monitor of printer vergeten uit te zetten is er niet meer bij.
  4. Zwakstroomschakelaars vervangen door netstroomschakelaars. Zoals ik gedaan heb bij de mini-geluidsboxen van de computer. Steeds vaker zit de aan/uit-schakelaar van een apparaat ná de voeding (transformator). Als je het apparaat uitschakelt blijft de voeding gewoon onder stroom staan en dus stroom verbruiken. Door de schakelaar vóór de voeding te plaatsen kan het apparaat wel helemaal worden uitgeschakeld. Er zijn twee manieren om dit te doen. Bij de eerste manier wordt de draad  ná de voeding losgekoppeld van de schakelaar en gewoon doorverbonden. De draad vóór de voeding (230 volt) wordt vervolgens op de bestaande schakelaar aangesloten. Bij de tweede manier wordt buiten het apparaat een snoerschakelaar geplaatst. Dit wordt de schakelaar waarmee het apparaat telkens aan of uit wordt gezet. De bestaande schakelaar (die in het apparaat zit) wordt doorverbonden of staat gewoon permanent aan. 
    Deze methode van vervanging/verplaatsing van schakelaars kan ook worden toegepast bij de deurbel. De deurbel is in bijna alle huizen zo geschakeld dat de beltransformator altijd aan staat en dus ook altijd stroom verbruikt. Na het vervangen/verplaatsen van de schakelaar komt er alleen nog stoom op de transformator te staan als er daadwerkelijk wordt gebeld.  De gong of bel wordt rechtstreeks op de transformator aan gesloten en de draad tussen het stopcontact en de transformator (de voeding van de transformator) laten we via de deurbel lopen. De schakelaar bij de deur zal nu rechtstreeks de beltransformator aanschakelen. De nieuwe deurbel wordt dus een schakelaar voor 230 volt. Opgelet: de bestaande deurschakelaars zijn zwakstroomschakelaars en daarom absoluut niet geschikt voor 230 volt. Ze zijn niet voldoende geïsoleerd en zouden vooral bij nat weer een gevaar vormen. Daarom moet er gebruik gemaakt worden van een dubbel-geïsoleerde buitenschakelaar. Op de meeste voordeuren of deurposten is hiervoor echter geen ruimte of is zo'n grote schakelaar ongewenst vanuit esthetisch oogpunt. Ik heb er in mijn huis daarom voor gekozen om de bestaande belschakelaar mechanisch te verbinden met een binnen in huis geplaatste schakelaar voor 230 volt. Uiteraard moet de mechnische verbinding gemaakt zijn van isolerend materiaal.
  5. Tijdschakelaars plaatsen. Sommige apparaten hoeven maar een bepaalde tijd te functioneren. Het is handig als ze daarna vanzelf uitgaan. Een goed voorbeeld is het koffiezet apparaat. Ook is het mogelijk de thermostaat van de CV aan te sluiten op een tijdschakelaar met relais en hiermee de stroomtoevoer naar de CV-ketel te regelen. Als er gaan warmte vraag is krijgt de CV-ketel ook geen stroom. Dat scheelt niet alleen verbruik in de stand-by, ook zal de pomp niet onnodig blijven lopen. Overigens moet ook de tapwaterschakelaar in de CV-ketel met dit relais worden verbonden, anders reageert de combiketel niet op een warmwatervraag. Veel meer hierover lees je hier.
Voor het opsporen van sluipverbruik is een stroomverbruikmeter erg handig. Deze is te koop bij postorderbedrijf Conrad (bestelnummer power monitor pro: 103250).

Geen oplossing heb ik weten te vinden voor mijn ISDN/ADSL-telefooncentrale die een verbruik heeft van 5 Watt (op jaarbasis is dat 44 kWh = een half zonnepaneel).  Op mijn verlanglijstje staan nog een plat beeldscherm en een toerengeregelde CV-pomp.
 
 

Tot slot wil ik kwijt dat ik op het gebied van energie veel slechte gewoonten heb. Vaak vergeet ik het licht uit te doen en regelmatig laat ik zelfs de deur van m'n koelkast open staan. Sinds ik zonnepanelen heb en ik van het zelf opwekken van stroom een sport gemaakt heb is m'n gedrag overigens wel verbeterd. Als ik ga eten en geen zin heb om de computer af te sluiten schakel ik tegenwoordig m'n beeldscherm uit.
 
 

Michèl Post