|
Onderwerpen: Tips voor kopers van een zonneboiler
Werken aan het milieuEen beetje
tech-
|
Sluipverbruik
Grote boosdoener is het zogenaamde sluipverbruik: in totaal goed voor gmiddeld fl. 100,= elektriciteit per huishouden per jaar. In totaal goed voor anderhalf keer de hoeveelheid stroom die in Nederland via windturbines wordt opgewekt. Oorzaak zijn apparaten die ook stroom gebruiken als ze helemaal uit staan (soms wel tot 5 Watt), of in stand-by komen wanneer ze worden uitgeschakeld (tot 40 watt). Bedenk dat iedere Watt op jaarbasis bijna 9 kWh verspilling oplevert. Berucht zijn vooral satelietontvangers, videorecorders, faxen en cv-ketels.
Op plaatsen waar veel apparatuur aanwezig is, bijvoorbeeld rond de computer of rond de hifi-installatie kunnen we volstaan met een verlengsnoer-stekkerblok met schakelaar (fl. 20,=). Alle stekkers en adapters gaan hierin en met de schakelaar kan na gebruik alles in één handeling volledig worden uitschakelen. Soms bestaat de schakelaar op het stekkerblok uit een klein lampje. Erg handig als geheugensteuntje. Het stroomverbruik van het lampje is verwaarloosbaar (0,02 Watt). Apparaten met een geheugen (bijvoorbeeld tuners en videorecorders) kunnen slechts een bepaalde maximale tijd zonder stroom. De geheugentijd verschil sterk per apparaat en kan variëren van enkele uren tot meer dan een maand. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing. Een mogelijkheid is deze apparaten apart via een (elektronisch) programmeerbare tijdschakelaar af en toe van stroom te voorzien.  Ook stand-by apparatuur zoals de TV kan via een stekkerblok geheel worden uitgeschakeld. Enige nadeel is dat het apparaat dan niet met de afstandsbediening kan worden aangezet. Voordeel is dat de schakelaar van het toestel zelf wordt gespaard, wat geen overbodige luxe is want deze is vanwege de stand-by functie niet op dagelijks gebruik berekend. Een andere oplossing voor de TV wordt gevormd door de zogenaamde TV-Stand-by-Control, een apparaatje dat stand-by herkent en de TV 30 seconden later bijna helemaal uitschakelt (tot 0,2 Watt) terwijl deze dan toch nog met de afstandsbediening kan worden aangezet. Voor antwoordapparaten bestaat nog geen oplossing (lekstroom 2 - 5 Watt) omdat de apparaten onderling zeer sterk verschillen. Een energiezuinige oplossing vormt de Voice-Mail van PTT-telecom. Voor faxen bestaat er de “intelligente schakelbox” dat de fax pas inschakelt als er een fax binnenkomt (fl. 149,= bij Conrad 053-4285490). Zelfbouw behoord ook tot de mogelijkheden. Voor bouwschema en onderdelenlijst van de “fax-nullast-switch” zie internet: http://www.knoware.nl/users/isja/stroom. Bij computerfaxen kan worden gekozen voor een modem met buffergeheugen waardoor de computer niet aan hoeft om een fax te ontvangen. In steeds meer computers is dit reeds standaard ingebouwd. Een andere goed mogelijklijk is PTT FaxMail. Voor printers is er de “printer power-saver” met geheugenbuffer (fl 234,= bij Dunnet 010-4008100). Deze schakeld de printer pas in als deze printcommando’s krijgt. Voor de deurbel bestaat een eenvoudige oplossing: terug naar de ouderwetse trekbel. Een andere oplossing is de deurbel te vervangen door een 230 volt schakelaar waarmee de beltrafo wordt geschakeld. Uiteraard dienen alle veiligheidsvoorschriften in acht te worden genomen (geaard, waterdicht, stevig, speciale kabels). Een mechanische verbinding met een schakelaar binnen behoord ook tot de mogelijkheden. Van bureau Ecofys uit Utrecht is er het energiebesparende deurbelrelais (REMU - Emil van Lieshout 030-6094406). In ontwikkeling is de elektronische adapter schakelaar. Deze schakelt de adapter uit zodra het apparaat erachter wordt uitgeschakeld. Door middel van kleine pulsjes wordt gemeten wanneer er weer stroom nodig is. Helaas nog niet beschikbaar. De mechanische ventilatie in nieuwbouwwoningen kan vaak niet worden uitgezet (laagste stand is 12 Watt). Met een extra schakeldraad van de ventilator naar de keuken kan de ventilator wel helemaal worden stopgezet. Uiteraard moet dan wel op een andere wijze worden geventileerd. In de winter is mechanisch ventileren vaak energiezuiniger dan via natuurlijke ventilatie (via het raam). In sommige gevallen kan het uitschakelen van de mechanische ventilatie vochtproblemen geven.
Een gloeilamp door een energiezuinige lamp vervangen is altijd een goede keuze, zowel voor het milieu als voor de portemonnaie (zie ook: http://www.ecn.nl/document/evn95/node129.html over de verkoop van spaarlampen in Nederland). De efficiëntie van verschillende typen lampen wordt uitgedrukt in lumen (licht) per Watt. Gloeilampen: van 6 tot 16 kleur: 100
procent (is de norm)
TL-buizen zijn nog altijd de zuinigste lampen voor binnenhuisgebruik, echter niet de gezelligste. Een zeer goed alternatief vormen de spaarlampen (nog altijd 8 maal zuiniger dan gloeilampen). Omdat de lampen kwik bevatten (het zijn lage druk kwik gasontladingslampen) horen ze na gebruik bij het chemisch afval. De firma Ormalight heeft tweedelige spaarlampen waarvan de lamp los van de voet (met schroefdraad en voorschakeling) kan worden vervangen. Dit levert aanzienlijk minder afval op. Ook deze lamp bevat overigens kwik. De lamprendementen tussen de verschillende merken en typen spaarlampen kunnen onderling verschillen. Een nieuwe ontwikkeling is die van de metaalhalogenide lampen. Deze zijn efficiënter dan spaarlampen (64 tot 120) en zijn vaak ook beter van kleur maar gaan iets minder lang mee (4000 tot 9000 uur in plaats van 10.000 uur bij spaarlampen). Nadeel is dat ze alleen in hoge wattages verkrijgbaar zijn (vanaf 35 Watt). Voorbeelden van lampen met mooie kleuren: de HCI-T 35 W/WDL van Osram met een rendement van 87 (qua lumen vergelijkbaar met gloeilamp van 200 Watt). Of de MHN-TD (70 Watt) van Philips (rendement 78 en vergelijkbaar met gloeilamp van 330 Watt). Vergelijkbaar met normale spaarlampen is de hoge druk natriumlamp SDW-T 35 Watt van Philips (rendement 37). Al deze lampen kunnen alleen worden toegepast op plaatsen waar veel (geconcentreerd) licht nodig is en de lampen vereisen bovendien speciale armaturen en voorschakelapparaten. Voor alle lampen, ook voor spaarlampen geldt dat het gebruik van elektronische voorschakelapparaten zowel de levensduur als het lamprendement verhogen. Bij de meeste spaarlampen is het voorschakelapparaat reeds ingebouwd. Een heel bijzonder lamp is de Philips 55 Watt inductielamp. Deze gaat 6 keer zo lang mee als een spaarlamp (60.000 uur) en heeft een lamprendement van 70 en is qua sterkte vergelijkbaar met een 240 Watt gloeilamp (de kleur is 80 procent van een gloeilamp). Andere merken: General Electric (type Genura - 23 Watt) en Osram (type Endura).
Let bij aankoop van huishoudelijke apparatuur op het stroomverbruik. Kijk op het zogenaamde energielabel (verplicht sinds 1 april 1996). Vooral voor koelkasten is het belangrijk op het stroomverbruik te letten omdat deze altijd aan staan. Zet de koelkast niet op een warme plek in huis. Denk bij de wasmachine nog eens aan de mogelijkheid van hot-fill (zie spijker in nr. ??). De grootste stroomvreters in huis zijn waterbedden, kookplaten, tweedeurs-koelkasten en digitale satelietontvangers. De CV-ketel kan soms flinke hoeveelheden elektriciteit
verbruiken voor de pomp (en ook veel lekspanning). Helaas kan hier weinig
aan worden gedaan. Warm tapwater uit CV-ketels (combi-ketels) wordt opgewarmd
via het CV-water. Dat betekent dat ook bij het tappen van warm water de
pomp gaat draaien en ongeveer 100 Watt elektra verbruikt. Daar komt bovendien
het toestelverlies nog eens bij dat groter is als de CV (de ruimteverwarming)
niet in gebruik is (‘s zomers bijvoorbeeld). In veel gevallen zal het daarom
milieuvriendelijk zijn om water in een keteltje warm te maken. Een goed
alternatief is de waakvlamloze modulerende keukengeiser.
En waar doen we het allemaal voor. Natuurlijk
als voorbereiding op de komst van Solaris. Dit is een groot project van
Greenpeace waardoor straks iedereen de mogelijkheid krijgt om heel goedkoop
zonnepanelen op het dak te leggen. Als iedereen voor flink wat panelen
inschrijft en we er tevens voor zorgen dat we maximaal bezuinigen op elektriciteit,
moet het lukken straks al onze stroom uit de zon halen. Tweehonderd kWh
bezuinigen op lekstroom scheelt al drie panelen van fl. 600,=. Vraag een
gratis informatiepakket aan bij Greenpeace, Keizersgracht 174, 1016 DW
Amsterdam 020-4223344.
Bron:
Toevoeging (november 1999): een handig boekje dat onlangs (september 1999) is uitgekomen heet: elektrische apparaten - milieu en budged. Dit is een uitgave van Milieu Centraal en het Nibud. Meer info op de webside van het NIBUD en van Milieu Centraal. ISBN: 90-76697-01-9 Adressen:
Ormalight B.V., Postbus 365, 5900 AK Venlo. Voor verkoopadressen bel: 077-510799. Fax: 077-514499. Conrad 053-4285490 Dunnet 010-4008100 Artron, Vijverlaan 7, 6828 HA Arnhem. 026-3513274 (zelfbouw fax-schakelaar) |